“Η τέχνη της ψυχοθεραπείας”

Ομιλητής: Δρ. Κρίτων Χριστιανόπουλος
Νευρολόγος, Ψυχίατρος, Παιδοψυχίατρος- Ψυχοθεραπευτής

Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2019 στις 20:00
Τετάρτη 29 Απριλίου 2020 στις 20:00

Οι ατομικές συνεδρίες στην ψυχοθεραπεία συνιστούν την βασική μεθοδολογική προσέγγιση στην ψυχοθεραπεία. Παρ΄ όλο το αναγκαίο θεωρητικό-επιστημονικό υπόβαθρο, δεν παύει να έχει καθοριστική σημασία η εμπειρία του κλινικού-ψυχοθεραπευτή και αυτού που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε Τέχνη της Ψυχοθεραπείας. Όπως και κάθε μορφή σχέσης η ψυχοθεραπεία, λειτουργεί μέσα στο εξαιρετικά σύνθετο σχήμα της ανθρώπινης επικοινωνίας.
Το θέμα της ομιλίας κινείται, σύμφωνα με τα παραπάνω, σε δύο επίπεδα. Το ένα είναι αυτό του προβληματισμού για τον ρόλο και την ουσία της λειτουργίας του ψυχοθεραπευτή (επιστημονικό, διαισθητικό-τέχνη) και το δεύτερο για το πώς κινείται στην πράξη ο κάθε ψυχοθεραπευτής, μέσα στις δύο διαστάσεις του έργου του, την επιστημονική και την διαισθητική.
Οι κριτικοί της τέχνης, όπως και κάθε επιστήμονας, μελετά και αξιολογεί συστηματικά τη θεωρία, τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα, τόσο της έρευνας όσο και των εφαρμογών, καλλιτεχνικών ή επιστημονικών. Αντίθετα ο ίδιος ο καλλιτέχνης όμως, όπως και ο κάθε κλινικός, κινείται και σε ένα άλλο επίπεδο, αυτό της διαίσθησης, της σύλληψης και της δημιουργίας, που διαφέρει από αυτό της μελέτης και της συστηματικής υλοποίησης και αξιολόγησης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο καλλιτέχνης, όπως και ο κλινικός, εμπλέκεται στο εδώ και τώρα της εμπειρίας του, με τον α΄ ή β΄τρόπο, και διακινδυνεύει ακόμη και την ψυχολογική του ισορροπία (εξ΄ού και η ανάγκη συνεχούς εποπτείας για τους κλινικούς), υπερβαίνοντας τον εαυτό του κάθε φορά και δημιουργώντας μαζί με τον άλλο το περιεχόμενο και τη μορφή της σχέσης τους, ενώ ο κριτικός-επιστήμονας λειτουργεί στο πριν και στο μετά, επιδιώκοντας την αυστηρή ουδετερότητα με το αντικείμενο και τη μεθοδολογία της παρέμβασης του.
Πως λειτουργεί λοιπόν ένας κλινικός-ψυχοθεραπευτής, ιδιαίτερα στις ατομικές συνεδρίες; Τι προσανατολίζει τη λειτουργία και τις παρεμβάσεις του ώστε να απαντήσει στα αιτήματα και στις ανάγκες των πελατών του; Το θέμα έχει μελετηθεί επιστημονικά, θεωρητικά και μεθοδολογικά, και έχει αξιολογηθεί συστηματικά, στο πλαίσιο των διαφόρων σχολών ψυχοθεραπείας, και συνεχίζει ασφαλώς να μελετάται. Τι θα μπορούσαμε να πούμε για την εμπειρία της ψυχοθεραπείας που σε πολλές της πλευρές αδυνατούμε να οριοθετήσουμε μέσα στα πλαίσια μιας ορθολογικής-επιστημονικής μελέτης;
Τα δύο αυτά επίπεδα, το επιστημονικό και αυτό της τέχνης δεν είναι αντιφατικά, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται για να δώσουν την τελική-απάντηση-στάση που μπορεί να χαρακτηρισθεί ως βίωμα και εμπειρία, ως βιωματική εμπειρία με το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της επικέντρωσης της προσοχής στο αίτημα και στις ανάγκες του θεραπευόμενου, δίχως να παραβιάζονται φυσικά οι ανάγκες και η λειτουργία της ψυχοθεραπείας, έτσι όπως την αντιλαμβάνεται και την βιώνει ο ψυχοθεραπευτής.

Ομιλία “Η τέχνη της Ψυχοθεραπείας”